آبامکتین
معرفی:
این آفت کش در بازار با نام تجاری ورتیمک Vertimec (۱/۸% EC)وجود دارد. آبامکتین از گروه شیمیایی آورمکتینها (Avermectins) و با منشاء میکروبی بوده که از تخمیر یک اکتینومیست به نام streptomyces avermectilis بدست آمده است.
این ترکیب با اثر تماسی و گوارشی یک لاکتون ماکروسیکلیک بوده که بر طیف وسیعی از نماتدها حشرات و عنکبوتیان موثر است. این آفت کش به صورت امولسیون (۱/۸% EC) در ایران فرموله میشود. در آب به مقدار کم حل میشود. در ۹-۵ pH در برابر هیدرولیز شدن مقاومت نشان میدهد. این ترکیب از طریق گوارشی و تماسی دارای سمیت زیاد است.
مکانیسم اثر:
آبامکتین فعالیت سیستمیک محدودی دارد بطوریکه پس از محلول پاشی روی گیاه سریعاً به درون برگ نفوذ کرده و به مدت چند هفته میتواند در آنجا بماند و با تغذیه حشرات مکنده جذب بدنشان میشود. مقدار سمی که جذب گیاه نشده است سریعاً تجزیه میشود.
آبامکتین کنه کش و حشرهکشی است که دارای خاصیت تماسی و گوارشی بوده و از لحاظ آفت کشی تاثیر تدریجی دارد ولی اثر فلج کنندگی آن به سرعت بروز میکند.
تاثیر آبامکتین در سیستم عصبی و در رابطه با اثر بازدارندگی آن برگیرندههای گاما آمینو بوتیریک اسید (GABA) در سیناپسها میباشد. GABA یک ناقل شیمیایی بازدارنده در سیناپسهای مغزی مهرهداران و سیناپس های عصبی ماهیچهای در بیمهره گان میباشد که اثر خود را با افزایش نفوذپذیری غشاء ناحیه پس سیناپسی نسبت به یون کلر اعمال میکند.
موارد مصرف:
آبامکتین به منظور کنترل مراحل متحرک کنهها، مگسها و پروانههای مینوز، تریپسها، شتهها، پسیلها، مگسهای سفید، کرمهای برگخوار و سوسک کلرادو و همچنین موریانهها روی گیاهان زینتی، پنبه، مرکبات، درختان میوه دانهدار و هستهدار، سبزیجات و گیاهان جالیزی استفاده میشود.
بطور کلی چون سیستمیک نیست، پوشش سم روی گیاه میزبان بایستی کامل باشد. باید توجه نمود که در زمان محلولپاشی سرعت وزش باد بایستی کمتر از ۱۵و ۸ متر بر ساعت (به ترتیب برای درختان و گیاهان زراعی) باشد، زیرا حداقل باد بردگی (Drifting) محلول با در نظر داشتن ماهیت این سم (تماسی بودن و میزان کم ماده موثره ترکیب) میتواند موجب کاهش اثر آن گردد.
به منظور کاهش بادبردگی سم تا حد امکان باید از سمپاشی هوایی اجتناب نمود، بخصوص در مورد درختان که ارتفاع لازم پرواز از سطح تاج درخت باید رعایت گردد. برای ممانعت از بروز مقاومت در آفت غالباً توصیه میشود که محلولپاشی بیشتر از دوبار در طول یک فصل انجام نشود و در صورت نیاز به سمپاشی دوم فاصله دو محلولپاشی نباید کمتر از ۷ روز باشد.
محلولپاشی نباید در زمان تغییر ناگهانی دما انجام شود، همچنین برای حصول نتیجه بهتر در کنترل کنهها میتوان با روغن اختلاط نمود (به نسبت ۰٫۲ درصد). آبامکتین به هیچ وجه نباید با سیستم آبیاری مورد استفاده قرار گیرد.
سازگاری و اختلاط:
آبامکتین با اغلب حشره کشهای رایج سازگار است ولی با فرمولاسیونهای ULV (حجم بسیار کم) غیر قابل اختلاط میباشد. این ترکیب با کاپتان سازگار نبوده و درصورت اختلاط، روی برخی گیاهان و درختان میوه دانهدار (سیب، به و …) ایجاد حساسیت میکند.
موارد توصیه آبامکتین در محصولات کشاورزی در سایر کشورها مانند جدول زیر میباشد:
نام محصول | نام آفت | مقدار مصرف |
سبزی جالیز | مگس میوز | ۰٫۶ لیتر |
مرکبات | انواع کنه | ۲۰ سی سی سم + ۲۵۰ سی سی روغن در ۱۰۰ لیتر آب |
تریپس و مگس مینوز | ۰٫۲ تا ۰٫۷ در هزار | |
پنبه | انواع کنه، تریپس و مگس مینوز | ۰٫۳ تا ۰٫۷ در هزار |
گیاهان زینتی و درختچههای غیر مثمره | انواع کنه | ۰٫۲ تا ۰٫۵ در هزار |
مگس و پروانه مینوزبرگ، شته، تریپس و مگس سفید | ۰٫۴ تا ۰٫۷ در هزار | |
بادام، گردو، سیب، گلابی، انگور | انواع کنه و پسیل گلابی | ۰٫۲ تا ۰٫۵ در هزار |
کرفس، کدوئیان، کاهو، فلفل | انواع کنه، تریپس، مگس مینوز | ۰٫۴ تا ۰٫۷ در هزار |
رازک | کنه دو نقطه | |
سیبزمینی و گوجهفرنگی | سوسک کلرادو، کنه تارعنکبوتی، کرمهای برگخوار کنه حنایی گوجهفرنگی و مگس مینوز |
ملاحظات اختصاصی:
- این محصول روی حالات متحرک کنهها موثر است، کنهها را به سرعت بی حرکت میکند ولی ممکن است مرگ آنها ۳ تا ۵ روز طول بکشد.
- در صورت مشاهده علائم اولیه سم پاشی آغاز گردد.
- حداکثر غلظت نباید از ۶۰ میلی لیتر آبامکتین در ۱۰۰ لیتر آب تجاورز کند.
منبع: شرکت گیاه